Bạn thấy một hình ảnh tiêu cực về sản phẩm hoặc lãnh đạo của mình lan truyền trên mạng và tự hỏi nó đến từ đâu? Trong thời đại ngày nay, câu trả lời có thể là: “Nó không đến từ đâu cả.”
Chúng ta đang bước vào kỷ nguyên Kỹ hậu ảnh (Post-photography), nơi hình ảnh không còn là bằng chứng của sự thật, mà là công cụ để thao túng. Với sự bùng nổ của AI tạo hình ảnh, nguy cơ tin giả (Fake News) đối với doanh nghiệp trở nên lớn hơn bao giờ hết.
Bài viết này sẽ giải thích rõ Kỹ hậu ảnh là gì và cách các thương hiệu có thể tự bảo vệ mình.
Kỹ Hậu Ảnh Là Gì?
Lý thuyết này nói về một thời đại mà hình ảnh không còn là bằng chứng của sự thật mà đã trở thành “chương trình được thiết kế để tác động lên cảm xúc và hành vi của chúng ta”.
Hiểu một cách đơn giản, Kỹ hậu ảnh mô tả một thời đại mà hình ảnh không còn dùng để ghi lại sự thật, mà được tạo ra để tác động đến bạn.
Trong quá khứ, một bức ảnh, dù bị chỉnh sửa, vẫn có một mối liên kết với sự vật có thật. Ngày nay, hình ảnh đã trở thành “những chương trình” được thiết kế để gây ảnh hưởng đến cảm xúc và hành vi của chúng ta. Chúng không phản ánh thực tế; chúng tạo ra thực tế.
Ví dụ: Một quan chức Israel đã đăng video cho thấy người Palestine dàn dựng vết thương giả để thu hút sự đồng cảm, nhưng BBC Verify nhanh chóng chỉ ra đó là cảnh hậu trường từ một bộ phim ngắn
Hay năm 2020, đại dịch COVID-19 là mảnh đất màu mỡ để “virus fake news” hoành hành. Một số nghệ sỹ nổi tiếng của Việt Nam như: Ngô Thanh Vân, Đàm Vĩnh Hưng và Cát Phượng đã bị Sở Thông tin và Truyền thông TP. Hồ Chí Minh áp dụng mức phạt từ 10-15 triệu đồng vì đưa tin sai về virus SARS-CoV-2. Tương tự, ca sỹ Hòa Minzy cũng bị xử phạt vì đã lan truyền tin giả về phát ngôn của Phó Thủ tướng Vũ Đức Đam.
AI Thúc Đẩy Kỹ Hậu Ảnh Như Thế Nào?
Nếu Kỹ hậu ảnh là một ngọn lửa âm ỉ, thì AI chính là xăng. AI biến việc tạo ra thông tin sai lệch trở nên dễ dàng và nguy hiểm hơn bao giờ hết.
- Tạo ra thông tin hoàn toàn giả: AI có thể tạo ra hình ảnh, video về những sự kiện không bao giờ xảy ra.
- Thao túng tinh vi: AI có thể thay đổi nét mặt, thái độ của một người trong video để phù hợp với một câu chuyện sai lệch.
- Tự động hóa các chiến dịch tấn công: Các tác nhân xấu có thể dùng AI để lan truyền hàng ngàn hình ảnh giả trong vài phút.
Ví dụ: Trên một số nền tảng mạng xã hội như Instagram, Facebook và X (trước đây là Twitter), một đoạn video về chú kangaroo đang gây bão. Trong video, chú kangaroo cầm thẻ lên máy bay bằng tay (hoặc chân?), đứng yên giữa cuộc tranh cãi giữa một hành khách và tiếp viên hàng không, kiên nhẫn chờ đến lượt mình. Thực tế, đoạn video viral này được tạo ra bằng AI.
Rủi Ro Đối Với Doanh Nghiệp Của Bạn
Việc hình ảnh không còn là bằng chứng mang lại những rủi ro kinh doanh hữu hình:
- Phá hủy uy tín: Một hình ảnh giả mạo về sản phẩm lỗi có thể phá hủy niềm tin mà thương hiệu đã xây dựng trong nhiều năm.
- Gây khủng hoảng từ các sự kiện “ma”: Doanh nghiệp có thể phải tốn nguồn lực khổng lồ để đối phó với một cuộc khủng hoảng bắt nguồn từ một sự kiện không bao giờ xảy ra.
- Thao túng nhận thức: Các chiến dịch thông tin sai lệch bằng hình ảnh có thể ảnh hưởng đến quyết định mua hàng của người tiêu dùng và giá trị của công ty.
Làm Thế Nào Để Bảo Vệ Thương Hiệu Của Bạn?
Làm sao để bảo vệ thương hiệu khỏi tin giả trong thời đại này?
1. Từ Bỏ Thói Quen Tin Tưởng Mặc Định
Hãy xây dựng một văn hóa “zero-trust” (không tin tưởng) đối với các nội dung trực quan, đặc biệt là những nội dung tiêu cực hoặc bất thường liên quan đến thương hiệu của bạn, cho đến khi chúng được xác minh.
2. Giám Sát Chủ Động, Phát Hiện Sớm
Chìa khóa để sống sót qua một cuộc tấn công thông tin là phát hiện nó trước khi nó lan rộng. Việc theo dõi thủ công là không thể. Bạn cần một hệ thống có khả năng quét các nền tảng mạng xã hội 24/7.
3. Dùng AI Để Chống Lại AI: Vai Trò Của Cyabra
Để chống lại các chiến dịch thao túng cảm xúc bằng hình ảnh do AI điều khiển, bạn cần một giải pháp AI có khả năng:
- Phát hiện hoạt động phối hợp: Xác định các mạng lưới tài khoản giả đang cùng lúc lan truyền một hình ảnh hoặc câu chuyện.
- Phân tích nguồn gốc: Truy vết nguồn gốc của một câu chuyện tiêu cực, phân biệt giữa phản ứng tự nhiên của khách hàng và một cuộc tấn công có chủ đích.
- Đánh giá tác động thực: Cung cấp dữ liệu để bạn biết liệu cuộc khủng hoảng có đang thực sự ảnh hưởng đến khách hàng cốt lõi của bạn hay không.
Kết Luận: Hành Động Ngay Để Bảo Vệ Sự Thật Của Thương Hiệu
Chúng ta đang sống trong một thời đại mà hình ảnh được tạo ra không phải để phản ánh sự thật, mà để kiểm soát cảm xúc. Trong bối cảnh đó, việc chủ động bảo vệ thương hiệu bằng các công cụ công nghệ tiên tiến không còn là một lựa chọn, mà là một yêu cầu bắt buộc để tồn tại và phát triển.
Đừng để thương hiệu của bạn trở thành nạn nhân của các chiến dịch tin giả bằng hình ảnh. Yêu cầu một buổi demo ngay hôm nay để khám phá cách Cyabra Việt Nam có thể giúp bạn phát hiện và vô hiệu hóa các mối đe dọa trước khi chúng gây ra thiệt hại.
FAQs
“Kỹ hậu ảnh” khác gì với việc chỉnh sửa ảnh thông thường (photoshop)?
Chỉnh sửa ảnh truyền thống thường là thao tác trên một bức ảnh có thật. Trong khi đó, Kỹ hậu ảnh bao gồm cả việc AI tạo ra những hình ảnh hoàn toàn mới không có bất kỳ nguồn gốc thực tế nào, với mục đích duy nhất là để thao túng người xem.
Có phải tất cả hình ảnh do AI tạo ra đều là tin giả không?
Không. AI cũng được sử dụng để tạo ra các tác phẩm nghệ thuật, thiết kế hữu ích. Vấn đề của tin giả nằm ở ý định sử dụng: khi chúng được tạo ra để lừa dối, bôi nhọ, hoặc lan truyền thông tin sai lệch nhằm gây hại.
Làm sao một doanh nghiệp có thể chứng minh một hình ảnh tiêu cực về mình là giả?
Đây là một thách thức lớn. Thay vì cố gắng “chứng minh”, chiến lược hiệu quả hơn là phơi bày bản chất của cuộc tấn công. Bằng cách sử dụng các công cụ như Cyabra để chỉ ra rằng hình ảnh đó được lan truyền bởi một mạng lưới bot và tài khoản giả, bạn có thể vô hiệu hóa tác động của nó và cho công chúng thấy đây là một chiến dịch tấn công có chủ đích.
Tìm hiểu thêm về Cyabra: https://cyabra.vn/cyabra-la-gi/
